Vandaag meldt de krant dat het nationaal inkomen per persoon in Bolivia in zeven jaar tijd verdubbeld is: van 894 us$ in 2003 naar 1849 us$ in 2010. Zeven jaar eerder (in 1996) was het 953 us$ en nog zeven jaar vroeger (1989) 714 us$. Deze cijfers zeggen echter niks over de interne sociale verdeling en evenmin over de al dan niet feitelijke verbetering van de levensomstandigheden. Maar het is wel overal te merken dat deze globale vermeerdering van inkomen, de verwachtingen en dus ook de eisen van de bevolking tot meer welstand heeft aangewakkerd. De regering van Evo Morales had de jongste weken met heel wat sociale onrust af te rekenen omdat er dit jaar "slechts" 10% loonverhoging kwam. Met een paar procent verhoging extra voor onderwijs en gezondheidszorg, werd dan toch alles weer rustig, vlak voor Goede Week.
Dit is een goeie gelegenheid om het eens te hebben over waar CEPA in deze context mee bezig is. Voor wie rond productie en inkomen werkt, lijkt het aangewezen om zich op rechtvaardige verdeling
te concentreren. Als "Centrum voor Ecologie en Andesvolkeren" (CEPA) is het ons echter - 15 jaar al - om natuur en culturen te doen.
1. Ons "paradepaardje" is het Decreet 335. Vanuit CEPA ontstond een steeds maar aangroeiende organisatie van tientallen door mijnbouw benadeelde Andesgemeenschappen (CORIDUP). Samen konden we bekomen dat het bekken van de rivier van Huanuni door de regering tot milieu-noodgebied werd uitgeroepen. De planning en uitvoering van werken om verdere contaminatie te vermijden en te redden wat er te redden valt, wordt nu dagelijks van dichtbij gevolgd.
2. Ons "vervolgverhaal" is de controle op de sociale en milieu-gevolgen van de twee mijnen voor goudwinning van het bedrijf Inti Raymi. De operaties waren reeds rentabel toen het goud aan 300 us$ per ons stond; nu betaalt men daarvoor 1500 us$. Wie gaat met de extra-winst lopen? De aan gang zijnde milieu-audit zou normaal dit jaar moeten afgesloten worden.
3. Drie keer hebben we werkdagen georganiseerd tussen nationale en regionale regeringen, de mijnbedrijven en de door vervuiling benadeelde en bedreigde wijken en gemeenschappen. De vierde "mesas de trabajo" wil de gouverneur nu echter zelf organiseren. Wij blij, dat was de bedoeling. Maar we zullen erbij zijn, aan de zij van CORIDUP, de organisatie van de gemeenschappen. Het gaat erom afspraken te maken ter bescherming van gronden en waters en de uitvoering van vroegere beloftes af te dwingen.
Eergisteren werd aan CEPA gevraagd om, in het kader van het opstellen van de statuten van het "autonome" Oruro (de regionale "grondwet"), het voorzitterschap op zich te nemen van de commissie "water en bevloeiing".
4. Intussen gaat de vorming van mensen verder. Volgende week begint de "School van milieu-leiders" voor jongeren, en daarna ook een voor leiders van volksorganisaties, voor leraars en voor journalisten. Gedurende vier maanden komen ze elk weekend samen om bij te leren en ervaringen uit te wisselen. De bibiotheek zorgt voor lees- en kijkvoer. Gisteren was ik in Huanuni om er voor CAEP (Centrum voor volkseducatie) een virtuele bibliotheek in te huldigen, een venster op de wereld
voor een groot tinmijncentrum.
5. Gisteren kwamen dertig Urus van het Poopó-meer (Muratos) samen in CEPA, een volkje van jagers, vissers en verzamelaars. Samen met de Chipayas vormen zijn de "Nación Originaria Uru", een van de 36 naties die het plurinationale Bolivia rijk is. Het is een etnische minderheidsgroep (3000 mensen). Dank zij de nieuwe grondwet, hebben ze nu een eigen volksvertegenwoordiger en mogen eigen statuten opstellen. Het was de startvergadering van een proces om de eigen organisatie te versterken. We zullen hen daarbij een paar jaar begeleiden.
6. Niet alleen de "suyu" van de Urus komt geregeld in CEPA samen, ook de Sura (met vooral mijnbouw) en de Carangas (vooral veetelers, maar straks ook met een solfer-mijn). De Jakisa-groep (quinua- en melkproductie) verzet zich tegen het opstarten van een goudmijn door een Canadees bedrijf naast hun stuwdam en velden. Deze vier "suyus", die vooral Aymara en Quechua spreken, vormen samen de rurale bevolking van het departement, maar komen zich ook in versneld tempo in de stad Oruro vestigen. Vorige maandag hadden we de vrouwen op bezoek, voor een politieke vormingssessie.
7. Vorige dinsdag heb ik het afwateringsisteem van de stad bezocht; daar zou normaal het water van de stad (250.000 inwoners) een zuiveringsproces moeten ondergaan vooraleer het in het Uru Uru-meer terecht komt. Het zure water van de San José-mijn en twee derden van het afvalwater van de stad komt echter ongezuiverd in het meer terecht. Er werkt immers slechts één van de
vier pompen. Dit is meteen ons conscientisatie-onderwerp voor de Dag van Moeder Aarde. Later komt de vuilnisbelt aan de beurt; die zou moeten verplaatst worden.
8. Wat ik zelf het belangrijkste vind, is het opstarten en begeleiden van groepen die stilaan een eigen leven mogen leiden. Niet alleen CORIDUP. De Eco-vrouwen komen al jaren twee keer per maand samen. De Eco-jongeren zijn meer onderhevig aan de wisselvalligheden van het schooljaar. De Patrullas Ecológicas (kinderen) nemen dezer dagen de animatie van de Dag van Moeder Aarde voor hun rekening in het centrum van de stad. Jonge sociale onderzoekers (CIPS) brengen trachten discussies over actuele onderwerpen op gang te trekken.
De reflectiegroep Amerindia Oruro is niet van CEPA zelf, maar kan op onze medewerking rekenen. We komen nog steeds twee keer per maand samen om ons te bezinnen over wat in de samenleving gaande is en welke onze rol daarin kan zijn vanuit het Evangelie. Tot voor enkele maanden, brachten we dit daarna ter sprake in een wekelijks radio-programa, maar de bisschop heeft de groep elk publiek optreden verboden. Onbegrijpelijk eigenlijk, maar we laten het aan ons hart niet komen.
9. En toch is wat we ter sprake brachten en waar we nu op andere manieren mee door gaan, belangrijk. Willen we vandaag ecologie en Andesculturen ter sprake brengen, dan moeten we het ook hebben over interculturaliteit, interreligieuze dialoog en acties, dekolonisering, optie voor de armen, Moeder Aarde, uitsluiting, racisme, machtsstructuren, de relatie tussen christendom en Andesreligies, oecumene, politiek en sociaal engagement, ... Ook daarrond willen we mensen en groepen aan het werk zetten, want het zijn de thema's die morgen - nee, vandaag reeds - aan de orde van de dag zijn.
Een hernieuwende Paastijd toegewenst,
Gilberto Pauwels
Oruro Bolivia
Wednesday, April 27, 2011
Sunday, April 10, 2011
Overbodig?
Broederlijk Delen (BD) heeft dit jaar de vastenactie ingezet met een merkwaardige slagzin: "Maak ons overbodig!" Hoe komt een dergelijke oproep over in het Zuiden?
1. Wie denkt dat BD daarmee beweert dat niemand hen nog iets vraagt of iets geeft, dat ze zelf vinden dat zij geen boodschap meer hebben, en er dus maar de brui aan willen geven, heeft het verkeerd voor. De slogan wil er integendeel toe oproepen het BD mogelijk te maken zo vlug mogelijk en zo goed mogelijk hun (uiteindelijk onbereikbare) doelstellingen te benaderen.
2. Maar van wie kan men zeggen dat zij de uitdrukkelijke bedoeling hebben zichzelf overbodig te maken en, als het lukt, dit als een succes beschouwen? Alvast een dokter of een leraar bevoorbeeld, die wil dat de zieke geneest en die aan de leerlingen kennis en waarden wil doorgeven om op eigen benen door het leven te gaan. Het komt er op aan dat zieken en jongeren "hun eigen plan kunnen trekken". In die zin is het een goeie zaak dat BD niet langer geneesheer wil zijn voor verziekte situaties in het Zuiden. Het komt niet aan BD toe hier de diagnose te stellen, de remedie voor te schrijven en die ook nog te bekostigen. Dat BD zich wil niet opstellen als "wij die het allemaal wel weten en kunnen tegenover jullie die daartoe niet in staat zijn", is ook een goede zaak. Verzaken aan dit leidende rollenpatroon zit ook vervat in de gangbare leuze: "Omdat het Zuiden plannen heeft". Bepaalde visies en praktijken kunnen inderdaad overbodig gemaakt worden in de relatie van BD met het Zuiden. Uiteindelijk zijn we allemaal in hetzelfde beddeke ziek en zijn we allen onwetend en onkundig ten aanzien van bepaalde aspecten van het leven en van de eigen problematiek van andere volkeren.
3. En wie maken zich niet overbodig? Familieleden, vrienden, bondgenoten,... BD beschouwen als alleen maar een hulporganisatie die op bepaalde plaatsen of bij een bepaalde groep een aantal jaren bijspringt om daarna ineens te verdwijnen, is toch wel een te beperkende visie op de organistie. BD kan, na 50 jaar, zichzelf niet zomaar ineens overbodig maken, zeker niet als het er op aan komt bruggen te bouwen, banden te smeden, kabels te trekken tussen Zuid en Noord, vanuit de overtuiging dat een andere wereld maakbaar is, rekening houdend met de eigen plannen van de volkeren van het Zuiden.
4. Voor dergelijke situaties hebben we in het Vlaams een mooie uitdrukking. Die van het kind en het badwater, niewaar. 't Is goed, gooi het badwater maar weg; het is al lang overbodig geworden. Maar laat ons samen goed zorgen voor het kind dat intussen groter is geworden: de Zuid-Noord-Zuid relatie, aan de basis.
Gilberto Pauwels
Oruro - Bolivia
1. Wie denkt dat BD daarmee beweert dat niemand hen nog iets vraagt of iets geeft, dat ze zelf vinden dat zij geen boodschap meer hebben, en er dus maar de brui aan willen geven, heeft het verkeerd voor. De slogan wil er integendeel toe oproepen het BD mogelijk te maken zo vlug mogelijk en zo goed mogelijk hun (uiteindelijk onbereikbare) doelstellingen te benaderen.
2. Maar van wie kan men zeggen dat zij de uitdrukkelijke bedoeling hebben zichzelf overbodig te maken en, als het lukt, dit als een succes beschouwen? Alvast een dokter of een leraar bevoorbeeld, die wil dat de zieke geneest en die aan de leerlingen kennis en waarden wil doorgeven om op eigen benen door het leven te gaan. Het komt er op aan dat zieken en jongeren "hun eigen plan kunnen trekken". In die zin is het een goeie zaak dat BD niet langer geneesheer wil zijn voor verziekte situaties in het Zuiden. Het komt niet aan BD toe hier de diagnose te stellen, de remedie voor te schrijven en die ook nog te bekostigen. Dat BD zich wil niet opstellen als "wij die het allemaal wel weten en kunnen tegenover jullie die daartoe niet in staat zijn", is ook een goede zaak. Verzaken aan dit leidende rollenpatroon zit ook vervat in de gangbare leuze: "Omdat het Zuiden plannen heeft". Bepaalde visies en praktijken kunnen inderdaad overbodig gemaakt worden in de relatie van BD met het Zuiden. Uiteindelijk zijn we allemaal in hetzelfde beddeke ziek en zijn we allen onwetend en onkundig ten aanzien van bepaalde aspecten van het leven en van de eigen problematiek van andere volkeren.
3. En wie maken zich niet overbodig? Familieleden, vrienden, bondgenoten,... BD beschouwen als alleen maar een hulporganisatie die op bepaalde plaatsen of bij een bepaalde groep een aantal jaren bijspringt om daarna ineens te verdwijnen, is toch wel een te beperkende visie op de organistie. BD kan, na 50 jaar, zichzelf niet zomaar ineens overbodig maken, zeker niet als het er op aan komt bruggen te bouwen, banden te smeden, kabels te trekken tussen Zuid en Noord, vanuit de overtuiging dat een andere wereld maakbaar is, rekening houdend met de eigen plannen van de volkeren van het Zuiden.
4. Voor dergelijke situaties hebben we in het Vlaams een mooie uitdrukking. Die van het kind en het badwater, niewaar. 't Is goed, gooi het badwater maar weg; het is al lang overbodig geworden. Maar laat ons samen goed zorgen voor het kind dat intussen groter is geworden: de Zuid-Noord-Zuid relatie, aan de basis.
Gilberto Pauwels
Oruro - Bolivia
Thursday, March 10, 2011
Maskers in Oruro.
Het hoogtepunt van de Carnaval van Oruro is voorbij. Het werd een nooit eerder geziene explosie van glitter, klank, kleur en ritme. De religieuze inslag geeft aan deze eigen-aardige Carnaval nos steeds een eigen gezicht, maar folklore en commerce krijgen stilaan de overhand.
1. Het waren de bewoners van een mijnwerkerswijk die er, bijna anderhalve eeuw geleden, toe kwamen het duivelsfeest te laten versmelten met de Mariaverering, en zo zagen we een paar dagen geleden duizenden gemaskerde, geschilderde en gekostumeerde duivels, zwarten, Inkas, woudindianen, herders, landbouwers,... de knieval doen voor een schilderij van Maria Lichtmis met een mijnwerkerskaars uit lama-vet in de hand. Is dat een toonbeeld van de onderwerping van de Andeswereld aan de eertijds mee-koloniserende kerk of is het (wordt het) een uitdrukking van de "reconquista", de herovering van het territorium van de stad door zich bevrijdende bevolkingsgroepen in verbondenheid met de Virgen Morena? Vorige week hebben we als CEPA een boek voorgesteld over dit tema, maar de discussie daarrond is nog niet echt op gang gekomen (Fiesta Urbana en los Andes. Experiencias y discursos del Carnaval de Oruro. Marcelo Lara y Ximena Córdova, 2011, 228 pp.) Achter de maskers en in de traditionele kleden gaan zowat alle volksgroepen schuil, maar dan toch vooral de middenklasse van de stad. Twee dagen eerder werd de stad ingenomen door meer dan honderd muziek- en dansgroepen uit de verschillende Andesdorpen, ter gelegenheid vande Jallupacha (regentijd)- en Anata (vreugdefeest)-vieringen.
2. Dat de mensen van Oruro tegelijk de Andestradities en hun christenzijn in ere houden is onmiskenbaar. Als ik door het venster kijk van mijn kamer, zie ik op de ene heuvel een trap die leidt naar een rotsblok in de vorm van een condor, waaraan plengoffers worden gebracht. Hetzelfde gebeurt op andere plaatsen aan de slang, de pad, de hagedis en de mieren; zij maken deel uit van de ontstaansmitologie van de stad. Maar op de heuvel ernaast wordt een beeld gebouwd van de Virgen de Socavon (de Maagd van de Mijnschacht), dat groter zal zijn dan het gekende Christusbeeld van Rio in Brazilië of de (grotere maar minder gekende) Cristo van Cochahamba. Het wordt een reusachtig beeld met binnenin een kapel, restaurant, winkel en museum.
3. Ja, voor wie sinds enkele jaren niet meer in Oruro was, moeten toch wel een aantal veranderingen opvallen. De stad wordt steeds groter op de heuvels, naar de vlakte toe en langs de toegangswegen. De vroeger uitpiekende kerken lijker kleiner geworden, gezien het gezelschap van bouwwerken van meerdere verdiepingen. In het centrum is men twee "wolkenkrabbers" van twintig verdiepingen aan het afwerken. Mensen uit de dorpjes nestelen zich tegelijk ook in de stad. Ze investeren in het kopen van gronden en bouwen van huisjes. Het aantal auto´s stijgt zienderogen. De bewoners van de grensstreek, - die niet alleen leven van het kweken van lama's, aardappeken en quinua, - maken zich meester van de binnenstad. Jaren geleden gaf ik een interview aan Walter Lootens dat als titel meekreeg: "De Andesvolkeren veroveren de steden". Dat lijkt zich nu te voltrekken. Walter trok trouwens zopas opnieuw door Bolivia om de gevolgen van het aan gang zijnde veranderingsproces op te snuiven.
4. En toch. Wat gaat er achter die maskers schuil? Wat speelt er zich af achter die hoge pronkerige voorgevels? Over wie gaat het en op basis van wat? Waarom is dan toch de jongste tijd blijkbaar een groeiend protest tegen het beleid van president Evo Morales? Het zou ons te ver leiden de oorzaken en gevolgen van dit complexe proces te ontrafelen. We zouden het moeten hebben over socio-economische herverdeling; racisme; corruptie; interne politieke verdeeldheid; de invloed van enerzijds de pers en anderzijds devolksorganisaties; de schaarste en prijs van voedingswaren; de prijs van petroleum, gas en minerales; de transformatie van vroegere politieke medestanders in concurrerende alternatieven voor de toekomst; regionale verschillen en autonomie; religieuze tegenstellingen en protagonisme; internationale politiek; gebrek aan politieke en profesionele vorming; etnische identificatie; gebrek aan duurzaamheid; en zoveel meer...
Vanuit het dagdagelijkse leven wil ik toch een paar onvermijdelijke aspecten van het veranderingsproces vermelden. Wie meer participatie nastreeft, wordt onvermijdelijk geconfronteerd met meer kritiek, onhaalbare voorstellen en eisen tot meebeslissing. En ook: lotsverbetering in de hand werken, leidt niet noodzakelijk tot meer tevredenheid. Eenmaal het proces op gang gekomen, blijken behoeften en noden rapper te groeien dan de antwoorden die men geeft, en dus stijgt de ontevredenheid.
Zopas werden de lonen met 10% opgetrokken en het minimumloon zelfs met 20%. Zien nu hoe men na Carnaval daarop zal reageren, temidden het aanhoudende protest tegen prijsstijgingen, vooral dan van het vervoer. Aan de prijs van de brandstoffen werd uiteindelijk niet geraakt.
Het veranderingsproces zelf loopt geen gevaar. Iedereen besft wel dat het lot van het land vooral in handen is van de rurale gemeenschappen. Dat zij het land kunnen lamleggen zolang zij dat zelf willen, door met honderdduizenden stenen de wegen onbruikbaar te maken, hebben ze vroeger reeds bewezen. Maar dat is nu niet aan de orde.
Het veranderingsproces draait stilaan uit op een ontmaskeringsproces. Wie wil en kan zich echt ten dienste stellen van het volk? Hoe sterk staan zij?
Gilberto Pauwels
Oruro Bolivia.
1. Het waren de bewoners van een mijnwerkerswijk die er, bijna anderhalve eeuw geleden, toe kwamen het duivelsfeest te laten versmelten met de Mariaverering, en zo zagen we een paar dagen geleden duizenden gemaskerde, geschilderde en gekostumeerde duivels, zwarten, Inkas, woudindianen, herders, landbouwers,... de knieval doen voor een schilderij van Maria Lichtmis met een mijnwerkerskaars uit lama-vet in de hand. Is dat een toonbeeld van de onderwerping van de Andeswereld aan de eertijds mee-koloniserende kerk of is het (wordt het) een uitdrukking van de "reconquista", de herovering van het territorium van de stad door zich bevrijdende bevolkingsgroepen in verbondenheid met de Virgen Morena? Vorige week hebben we als CEPA een boek voorgesteld over dit tema, maar de discussie daarrond is nog niet echt op gang gekomen (Fiesta Urbana en los Andes. Experiencias y discursos del Carnaval de Oruro. Marcelo Lara y Ximena Córdova, 2011, 228 pp.) Achter de maskers en in de traditionele kleden gaan zowat alle volksgroepen schuil, maar dan toch vooral de middenklasse van de stad. Twee dagen eerder werd de stad ingenomen door meer dan honderd muziek- en dansgroepen uit de verschillende Andesdorpen, ter gelegenheid vande Jallupacha (regentijd)- en Anata (vreugdefeest)-vieringen.
2. Dat de mensen van Oruro tegelijk de Andestradities en hun christenzijn in ere houden is onmiskenbaar. Als ik door het venster kijk van mijn kamer, zie ik op de ene heuvel een trap die leidt naar een rotsblok in de vorm van een condor, waaraan plengoffers worden gebracht. Hetzelfde gebeurt op andere plaatsen aan de slang, de pad, de hagedis en de mieren; zij maken deel uit van de ontstaansmitologie van de stad. Maar op de heuvel ernaast wordt een beeld gebouwd van de Virgen de Socavon (de Maagd van de Mijnschacht), dat groter zal zijn dan het gekende Christusbeeld van Rio in Brazilië of de (grotere maar minder gekende) Cristo van Cochahamba. Het wordt een reusachtig beeld met binnenin een kapel, restaurant, winkel en museum.
3. Ja, voor wie sinds enkele jaren niet meer in Oruro was, moeten toch wel een aantal veranderingen opvallen. De stad wordt steeds groter op de heuvels, naar de vlakte toe en langs de toegangswegen. De vroeger uitpiekende kerken lijker kleiner geworden, gezien het gezelschap van bouwwerken van meerdere verdiepingen. In het centrum is men twee "wolkenkrabbers" van twintig verdiepingen aan het afwerken. Mensen uit de dorpjes nestelen zich tegelijk ook in de stad. Ze investeren in het kopen van gronden en bouwen van huisjes. Het aantal auto´s stijgt zienderogen. De bewoners van de grensstreek, - die niet alleen leven van het kweken van lama's, aardappeken en quinua, - maken zich meester van de binnenstad. Jaren geleden gaf ik een interview aan Walter Lootens dat als titel meekreeg: "De Andesvolkeren veroveren de steden". Dat lijkt zich nu te voltrekken. Walter trok trouwens zopas opnieuw door Bolivia om de gevolgen van het aan gang zijnde veranderingsproces op te snuiven.
4. En toch. Wat gaat er achter die maskers schuil? Wat speelt er zich af achter die hoge pronkerige voorgevels? Over wie gaat het en op basis van wat? Waarom is dan toch de jongste tijd blijkbaar een groeiend protest tegen het beleid van president Evo Morales? Het zou ons te ver leiden de oorzaken en gevolgen van dit complexe proces te ontrafelen. We zouden het moeten hebben over socio-economische herverdeling; racisme; corruptie; interne politieke verdeeldheid; de invloed van enerzijds de pers en anderzijds devolksorganisaties; de schaarste en prijs van voedingswaren; de prijs van petroleum, gas en minerales; de transformatie van vroegere politieke medestanders in concurrerende alternatieven voor de toekomst; regionale verschillen en autonomie; religieuze tegenstellingen en protagonisme; internationale politiek; gebrek aan politieke en profesionele vorming; etnische identificatie; gebrek aan duurzaamheid; en zoveel meer...
Vanuit het dagdagelijkse leven wil ik toch een paar onvermijdelijke aspecten van het veranderingsproces vermelden. Wie meer participatie nastreeft, wordt onvermijdelijk geconfronteerd met meer kritiek, onhaalbare voorstellen en eisen tot meebeslissing. En ook: lotsverbetering in de hand werken, leidt niet noodzakelijk tot meer tevredenheid. Eenmaal het proces op gang gekomen, blijken behoeften en noden rapper te groeien dan de antwoorden die men geeft, en dus stijgt de ontevredenheid.
Zopas werden de lonen met 10% opgetrokken en het minimumloon zelfs met 20%. Zien nu hoe men na Carnaval daarop zal reageren, temidden het aanhoudende protest tegen prijsstijgingen, vooral dan van het vervoer. Aan de prijs van de brandstoffen werd uiteindelijk niet geraakt.
Het veranderingsproces zelf loopt geen gevaar. Iedereen besft wel dat het lot van het land vooral in handen is van de rurale gemeenschappen. Dat zij het land kunnen lamleggen zolang zij dat zelf willen, door met honderdduizenden stenen de wegen onbruikbaar te maken, hebben ze vroeger reeds bewezen. Maar dat is nu niet aan de orde.
Het veranderingsproces draait stilaan uit op een ontmaskeringsproces. Wie wil en kan zich echt ten dienste stellen van het volk? Hoe sterk staan zij?
Gilberto Pauwels
Oruro Bolivia.
Thursday, January 6, 2011
Bolivia: gehoorzaam regeren.
Het decreet, waarbij de prijs van benzine en diesel met driekwart steeg, heeft amper vijf dagen standgehouden. President Evo Morales heeft het op oudejaarsavond ongedaan gemaakt. Het volksprotest en vooral de aankondiging van grootscheepse manifestaties vanaf vandaag, maandag 3 januari, hebben de regering ertoe aangezet de maatregel op te heffen.
1. De rust is teruggekeerd in het land en, na wilde stijgingen, heeft men (grotendeels) de vroegere prijzen van goederen en diensten hernomen. Bolivia zal er nu enkele jaren moeten over doen om de kloof tussen de wel en niet gesubsidieerde prijs van de brandstof te dichten. Industrialisering en investeringen voor petroleumexploraties zullen trager verlopen. Er zullen grotere inspanningen geleverd moeten worden om de smokkel tegen te gaan naar de buurlanden (waar de brandstof twee tot drie keer duurder is). Minder geld dus in de schatkist van de staat. Het agressieve plan, dat onder de leiding van de vicepresident Álvaro García Linera werd uitgewerkt, gaat niet door.
2. "Toen ik president werd, heb ik beloofd te regeren in gehoorzaamheid aan het volk," zei Evo Morales, "dat doe ik nu en dat wil ik in de toekomst steeds meer doen. Het volstaat niet te luisteren naar de ministerraad of alleen maar te spreken met dirigenten; de basis zelf moet bij het nemen van beslissingen betrokken worden". Er waren weliswaar afspraken gemaakt met belangrijke volksorganisaties (van campesinos, arbeiders, onderwijzers, wijkcomités, ...), maar dat is niet voldoende gebleken. Dat van de ene dag op de andere, alles tientallen procenten duurder wordt of zelfs in prijs verdubbeld, terwijl grote sectoren van de bevolking op korte termijn daarvoor onvoldoende compensatie kunnen krijgen, is een onhaalbare interventie gebleken, ook al wierp een volkspresident als Evo Morales daarbij al zijn invloed en prestige in de weegschaal. Men had de situatie verkeerd ingeschat. De bewindsploeg kreeg nu van de president duidelijke instructies om te regeren samen met het volk, in gehoorzaamheid aan de volksorganisties. De vraag blijft of dit dan wel haalbaar zal zijn. Zal men voldoende overtuigingskracht kunnen opbrengen om op dezer manier eventueel maatregelen te kunnen opleggen die offers vergen?
3. Naast "gehoorzaam regeren" is een tweede krachtlijn die in de regeringspolitiek van het nieuwe jaar zal bovendrijven: de Wet van Moeder Aarde. Onlangs werd in allerijl een korte wet goedgekeurd naar aanleiding van de klimaatsbijeenkomst van Cáncun; deze moet nu tenvolle uitgewerkt worden, met deelname van de volksorganisaties en de ganse samenleving. Daarbij laat men zich ook wel inspireren door wat elders gebeurt, in Ecuador bevoorbeeld, niet alleen wat de inhoud van de wetten betreft, maar ook de omkadering, zoals de creativiteit in de actualisering van Andesrituelen.
4. In de relaties met de kerken zal deze "interreligieuze dialoog" ongetwijfeld een van de aandachtspunten zijn. De laatste weken had men het echter vooral over de nieuwe onderwijswet die onlangs werd goedgekeurd. De regering hield voet bij stuk wat het recht op religieuze diversiteit betreft, maar gaf meteen de katholieke kerk garanties dat haar eigen netwerk en instellingen gerespecteerd zullen blijven op basis van de bestaande akkoorden. Binnenkort komt de wetgeving rond sexualiteit en abortus aan de beurt en dat zal ongetwijfeld voor een nieuwe, vinnige confrontatie zorgen. Als de regering dan ook nog tot meer controle zou willen overgaan op het sociale nut van de eigendommen van organisaties en kerken, dan ligt voor 2011 heel wat spanning en conflictiviteit in het verschiet. Nu maar hopen dat de door iedereen voorgestelde weg van de dialoog in praktijk wordt omgezet.
2011 zou wel eens voor verrassingen kunnen zorgen. Uit vele structuren, wetten, wetmatigheden, zelfs in het klimaat, is de regelmaat eruit. Veel lijkt op losse schroeven te staan. Nu maar hopen dat alles ten goede kan worden gekeerd. Ik wens jullie alvast in het nieuwe jaar alleen maar aangename en nuttige verrassingen toe.
Gilberto Pauwels
Oruro -Bolivia
1. De rust is teruggekeerd in het land en, na wilde stijgingen, heeft men (grotendeels) de vroegere prijzen van goederen en diensten hernomen. Bolivia zal er nu enkele jaren moeten over doen om de kloof tussen de wel en niet gesubsidieerde prijs van de brandstof te dichten. Industrialisering en investeringen voor petroleumexploraties zullen trager verlopen. Er zullen grotere inspanningen geleverd moeten worden om de smokkel tegen te gaan naar de buurlanden (waar de brandstof twee tot drie keer duurder is). Minder geld dus in de schatkist van de staat. Het agressieve plan, dat onder de leiding van de vicepresident Álvaro García Linera werd uitgewerkt, gaat niet door.
2. "Toen ik president werd, heb ik beloofd te regeren in gehoorzaamheid aan het volk," zei Evo Morales, "dat doe ik nu en dat wil ik in de toekomst steeds meer doen. Het volstaat niet te luisteren naar de ministerraad of alleen maar te spreken met dirigenten; de basis zelf moet bij het nemen van beslissingen betrokken worden". Er waren weliswaar afspraken gemaakt met belangrijke volksorganisaties (van campesinos, arbeiders, onderwijzers, wijkcomités, ...), maar dat is niet voldoende gebleken. Dat van de ene dag op de andere, alles tientallen procenten duurder wordt of zelfs in prijs verdubbeld, terwijl grote sectoren van de bevolking op korte termijn daarvoor onvoldoende compensatie kunnen krijgen, is een onhaalbare interventie gebleken, ook al wierp een volkspresident als Evo Morales daarbij al zijn invloed en prestige in de weegschaal. Men had de situatie verkeerd ingeschat. De bewindsploeg kreeg nu van de president duidelijke instructies om te regeren samen met het volk, in gehoorzaamheid aan de volksorganisties. De vraag blijft of dit dan wel haalbaar zal zijn. Zal men voldoende overtuigingskracht kunnen opbrengen om op dezer manier eventueel maatregelen te kunnen opleggen die offers vergen?
3. Naast "gehoorzaam regeren" is een tweede krachtlijn die in de regeringspolitiek van het nieuwe jaar zal bovendrijven: de Wet van Moeder Aarde. Onlangs werd in allerijl een korte wet goedgekeurd naar aanleiding van de klimaatsbijeenkomst van Cáncun; deze moet nu tenvolle uitgewerkt worden, met deelname van de volksorganisaties en de ganse samenleving. Daarbij laat men zich ook wel inspireren door wat elders gebeurt, in Ecuador bevoorbeeld, niet alleen wat de inhoud van de wetten betreft, maar ook de omkadering, zoals de creativiteit in de actualisering van Andesrituelen.
4. In de relaties met de kerken zal deze "interreligieuze dialoog" ongetwijfeld een van de aandachtspunten zijn. De laatste weken had men het echter vooral over de nieuwe onderwijswet die onlangs werd goedgekeurd. De regering hield voet bij stuk wat het recht op religieuze diversiteit betreft, maar gaf meteen de katholieke kerk garanties dat haar eigen netwerk en instellingen gerespecteerd zullen blijven op basis van de bestaande akkoorden. Binnenkort komt de wetgeving rond sexualiteit en abortus aan de beurt en dat zal ongetwijfeld voor een nieuwe, vinnige confrontatie zorgen. Als de regering dan ook nog tot meer controle zou willen overgaan op het sociale nut van de eigendommen van organisaties en kerken, dan ligt voor 2011 heel wat spanning en conflictiviteit in het verschiet. Nu maar hopen dat de door iedereen voorgestelde weg van de dialoog in praktijk wordt omgezet.
2011 zou wel eens voor verrassingen kunnen zorgen. Uit vele structuren, wetten, wetmatigheden, zelfs in het klimaat, is de regelmaat eruit. Veel lijkt op losse schroeven te staan. Nu maar hopen dat alles ten goede kan worden gekeerd. Ik wens jullie alvast in het nieuwe jaar alleen maar aangename en nuttige verrassingen toe.
Gilberto Pauwels
Oruro -Bolivia
Subscribe to:
Posts (Atom)
